အလုပ္ခြင္မွာအေရးပါေသာ contract ႏွစ္မ်ိဳး

တစ္ခါသား ကြ်န္ေတာ္အလုပ္အသစ္ရျပီး သကာလ အလုပ္အတြက္ ေထာက္ခံစာေရးေပးတဲ့ ဆရာကို သြားေတြ ့ျဖစ္တယ္။ အဲ့ဒီမွာ ဆရာကေမးတယ္။

မင္း အလုပ္ contract ခ်ဳပ္ျပီးျပီလားတဲ့။

ကိုယ္က ဟိုေန့ကပဲ HR နဲ ့ခ်ဳပ္ျပီးျပီးလို ့ျပန္ေျပာလိုက္တယ္။ ဆရာကထပ္ေမးတယ္။

စာရြက္ေပၚမွာခ်ဳပ္တဲ့ contract မဟုတ္လားတဲ့။ Psychological contract ေရာခ်ဳပ္ျပီးျပီလားတဲ့။

ကြ်န္ေတာ္ကျပန္ေမးလိုက္တယ္။ ဆရာ…. Psychological contract ဆိုတာဘာၾကီးလဲေပ့ါ….

ဆရာကရွင္းျပတယ္… စာရြက္ေပၚမွာခ်ဳပ္တာက လုပ္ရိုးလုပ္စဥ္ျဖစ္တဲ့ physical contract ေပ့ါ။ ဒါေပမယ့္ ေနာက္ထပ္အေရးၾကီးတာကတစ္ခုက Psychological contract ။ Psychological contract ဆိုတာက မင္းနဲ ့အခုအလုပ္ၾကားမွာဘယ္ေလာက္ထိ ဆက္သြယ္မွဳရွိလဲ၊နီးစပ္မွဳရွိလဲ။ေနြးေထြးမွဳရွိလဲေပ့ါ။

စာရြက္ေပၚခ်ုပ္တဲ့ contract က HR ကျပင္ေပးတယ္။ မင္းက ဖတ္ၾကည့္ျပီးသေဘာတူယင္ လက္မွတ္ထိုးလိုက္တယ္။ သေဘာမတူယင္ျပန္ညွိတယ္။ ျပီးယင္ထိုးတယ္ ……

အဲ့… Psychological contract က်ေတာ့ ဘယ္စာရြက္ေပၚမွာမွ မထိုးဘူး။ အေကာင္အထည္လည္းျပလို ့မရဘူး။ ဒါေပမယ့္ စာရြက္ေပၚထိုးတာထက္ ပိုအေရးၾကီးတယ္။

အလုပ္တစ္ခုစလုပ္ျပီးဆိုတာနဲ ့မင္းနဲ ့ဒီအလုပ္ၾကားမွာ attachement တစ္ခုစျပီးေပၚလာသင့္တယ္။ ေႏြးေထြးမွဳလည္းရွိလာသင့္တယ္။ psychological contract တစ္ခု ခိုင္ျမဲလာေလေလ အလုပ္အေပၚမွာ မင္းထားရွိတဲ ့တာ၀န္ယူလိုစိတ္၊ ျပီးေျမာက္လိုစိတ္၊ေအာင္ျမင္လို စိတ္ေတြ ပိုျပီးတိုးတတ္လာေလပဲ။

ဒီဟာက မင္းရဲ  ့career နဲ ့လည္း သက္ဆိုင္တယ္။ psychological contract ခိုင္မာလာေလေလ မင္းက အလုပ္ၾကိဳးစားမွဳမ်ားလာေလေလမင္းကို လူၾကီးေတြလည္းသတိထားမိလာေလေလပဲ။ psychological contract ခိုင္မာဖို့ လူၾကီးကို ဖားေနရမယ္လို ့ဆိုလိုတာမဟုတ္ဘူး။

ဥပမာ.. အလုပ္ခ်ိန္ ၉ ကေန ၅ နာရီရွိတယ္ဆိုပါစုိ ့။ ၅ နာရီထိုးတာနဲ ့အိမ္ျပန္လို ့ရတာ ၀န္ထမ္းရဲ  ့အခြင့္အေရးပဲ။ ဒါေပမယ့္ တစ္ခါတစ္ရံမွာ အလုပ္မျပီးေသးတာ၊ လက္စသတ္စရာရွိတာေလးေတြရွိတယ္။ အဲ့ဒါေတြကို ၅ နာရီထိုးတာနဲ ့ထားခဲ့ျပီး ထျပန္လိုက္လွ်င္ အလုပ္အတြက္ ေႏွာင့္ေႏွးမွဳေတြ၊ အခက္အခဲေတြေပၚလာႏိုင္တယ္။ အဲ့ဒီအတြက္ အလုပ္ကို ျပီးေျမာက္ေအာင္ ကိုယ့္အသိနဲ ့ကိုယ္လုပ္တာမ်ိဳး။

တစ္ခါတစ္ရံ ရံုးဆင္းျပီးအိမ္ျပန္သြားေပမယ့္ အခ်ိဳ ့ကိစၥေလးေတြက ရံုးခ်ိန္ျပင္ပမွာ လုပ္ရမွာမ်ိဳး၊ ဥပမာ customer ဆီဖုန္းဆက္အေၾကာင္းၾကားသင့္တာမ်ိဳး ေလးေတြရိွိတယ္။ ကိုယ္ယူထားတဲ့တာ၀န္လည္းျဖစ္ေနတယ္။ အဲ့ဒါမ်ိဳးကို ရံုးခ်ိန္ျပီးသြားလို ့မဆက္သြယ္ေတာ့ဘူး လို ့ထားလိုက္တာမ်ိဳး ေလးေတြက ကိုယ္နဲ ့အလုပ္ၾကားမွာရွိတဲ့ psychological contract အားနည္းေနတာကို ျပတဲ့အခ်က္ေလးေတြျဖစ္တယ္။

ဒီလိုေျပာလို ့အခ်ိန္ပိုေတြ၊ overtime ေတြအတင္းဆင္းျပီးလုပ္ရမယ္လို ့ဆိုလိုတာမဟုတ္ပါဘူး။ လိုအပ္လာတဲ့အခ်ိန္မွာ အလုပ္အေပၚတာ၀န္ယူမွဳရွိျပီး လုပ္ခ်င္စိတ္ရွိတဲ့ psychological contract ရွိသင့္ေၾကာင္းကို ဆိုလိုတာပါ။

Psychological contract မရွိခဲ့ယင္ဘာေတြျဖစ္ႏိုင္လဲ။

အေပၚမွာေျပာခဲ့သလိုပဲ အလုပ္အေပၚ ေစတနာထားမွဳေလ်ာ့လာမယ္။ တာ၀န္ယူမွဳေလ်ာ့မယ္။ ျပီးျပီးေရာလုပ္တတ္လာမယ္။ အဲ့ဒီအခါမွာ အလုပ္ရွင္ဖက္ကလည္း ကိုယ့္အေပၚ မၾကည္ျဖဴမွဳေတြျဖစ္လာမယ္။ ျငိျငင္တာေတြျဖစ္လာႏိုင္တယ္။

အထူးသျဖင့္လူငယ္ေတြကို အၾကံေပးခ်င္တာက အလုပ္တစ္ခုမွာလုပ္ျပီးဆုိတာနဲ ့psychological contract ပါ ေပၚေပါက္လာေအာင္လုပ္ပါ။ ပိုက္ဆံ၇လွ်င္ျပီးေရာ တျခား ဘာမွမလိုဘူးဆိုတာမ်ိဳးမေတြးပါနဲ ့။ကိုယ္ကလူငယ္ပါ။ သင္ယူစရာနဲ ့ေရွ  ့မွာတိုးတတ္စရာေတြအမ်ားၾကီးရွိပါေသးတယ္။ အဲ့ဒါေၾကာင့္အလုပ္တစ္ခုကို အလုပ္နဲ ့တူေအာင္ လုပ္ဖို ့ဆိုလွ်င္ psychological contract က အေရးၾကီးလွပါတယ္

Prospect Myanmar