Facebook ကို ပူးတြဲတည္ေထာင္သူေတြထဲက တစ္ေယာက္ျဖစ္တဲ့ Eduardo Saverin အေၾကာင္း

Social Network ဆိုတဲ့ရုပ္ရွင္ၾကည့္ဖူးလွ်င္ေတာ့ Eduardo Saverin ကိုသိပါလိမ့္မယ္။ Mark Zukarberg ရဲ ့သူငယ္ခ်င္း၊ Facebook စတင္ဖို ့ေငြအရင္းအႏွီးထုတ္ေပးတဲ့သူ၊ေနာက္ေတာ့ Facebook ကေန Mark ZukerBerg ရဲ ့ကန္ထုတ္ျခင္းကို ခံရတဲ့ျပီး ေနာက္ပိုင္း Mark ZukerBerg ကိုတရားျပန္စြဲခဲ့တဲ့သူ၊ အမွဳေတြရင္ဆိုင္ျပီးေနာက္ပိုင္း Facebook မွာ ပူးတြဲတည္ေထာင္သူရာထူးကိုျပန္ရခဲ့ျပီး Facebook ရဲ ့ရွယ္ယာ အခ်ိဳ ့ကို ပိုင္ဆိုင္ထားတဲ့သူတစ္ေယာက္ျဖစ္ပါတယ္။

လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက Facebook ဆိုလွ်င္ ZukerBerg တစ္ေယာက္တည္းကိုပဲ ေျပးျမင္တတ္ၾကတဲ ့အတြက္ Eduardo Saverin အေၾကာင္းေလးေရးခ်င္ပါတယ္။

Saverin ဟာ ဘရာဇီးႏိုင္ငံမွာေမြးဖြားခဲ့သူျဖစ္ျပီး ခ်မ္းသာတဲ ့ဂ်ူး-ဘရာဇီးမိသားစုကေမြးဖြားခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ သူ ့ရဲ ့အေဖကေတာ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္တစ္ဦးျဖစ္ျပီး အထည္ခ်ဳပ္လုပ္ငန္း၊ shpping လုပ္ငန္းနဲ ့အိမ္ျခံေျမလုပ္ငန္းေတြကိုလုပ္ကုိင္ပါတယ္။ သူ ့အေမကေတာ့စိတ္ေရာဂါအထူးကု ဆရာ၀န္တစ္ဦးျဖစ္ပါတယ္။ သူ ့အဖိုးကေတာ့ ရိုးေမးနီးယားႏိုင္ငံမွာ Tip Top ဆိုတဲ့ ကေလးအထည္ Brand ေတြေရာင္းတဲ ့Retail Shop chain ၾကီးကို တည္ေထာင္ခဲ့သူျဖစ္ပါတယ္။ 

၁၉၉၃ ခုႏွစ္မွေတာ့ သူတို ့မိသားစုဟာ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ မီယာမီျမိဳ ့ကို ေျပာင္းေရႊ ့ခဲ့ၾကပါတယ္။

Saverin ဟာ မီယာမီမွာ အထက္တန္းေက်ာင္းေအာင္ျမင္ျပီးေနာက္ Harvard တကၠသိုလ္ကိုတတ္ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ Harvard မွာတတ္ေနတုန္း နာမည္ၾကီး Phoenix SK Club ရဲ ့အဖြဲ ့၀င္တစ္ေယာက္ျဖစ္ခဲ့သလို Harvard Investment Association ရဲ ့ President အေနနဲ ့လည္း လုပ္ခဲ့ပါေသးတယ္။ Harvard မွာ ေက်ာင္းတတ္ေနယင္းနဲ ့ပဲ ဘရာဇီးႏုိင္ငံရဲ ့ေလ်ာ့ပါးလွတဲ့ trading စည္းမ်ဥ္းေတြကိုအသံုးျပဳျပီး ေရနံ လုပ္ငန္းတစ္ခုမွာ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမွဳျပဳလိုက္တာကေန ေဒၚလာ ၃ သိန္းေလာက္ ရရွိလိုက္ပါတယ္။ ၂၀၀၆ မွာေတာ့ Harvard ကေန Economic bachelor degree ကိုရခဲ့ပါတယ္။

အဲ့ဒီအခ်ိန္အတြင္းမွာပဲ Mark Zukerberg နဲ ့ေတြ ့ခဲ့ၾကတယ္။ Harvard ေက်ာင္းသားေတြအတြက္ ေကာင္းမြန္တဲ့ social networking sites တစ္ခုမရွိတာကို စဥ္းစားမိျပီး သူတုိ ့ႏွစ္ဦးဟာ Facebook ကို ၂၀၀၄ ခုႏွစ္မွာစတင္တည္ေထာင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ Facebook ရဲ ့ပူးတြဲတည္ေထာင္သူအေနနဲ ့Saverin ဟာ Facebook ရဲ ့Chief Financial Officer ရာထူးနဲ ့

Business Manager ရာထူးကို ယူထားခဲ့ပါတယ္။

Facebook ေအာင္ျမင္လာတဲ့ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ Saverin ရဲ ့ share ေတြကို Mark Zukerberg က တျခားသူကို လႊဲေျပာင္းေရာင္းခ်ျပီး Saverin ကို Facebook ကေန ကန္ထုတ္လိုက္တာကစျပီး Mark နဲ ့Saverin ၾကား ျပႆနာစခဲ့ပါတယ္။

2012 May 15 မွာ Saverin ကို ဘယ္လိုကန္ထုတ္လိုက္ျပီး သူ ့ရဲ ့share ေတြကိုဘယ္လို လႊဲေျပာင္းလိုက္ေၾကာင္းျဖစ္စဥ္ကို အေသးစိပ္ေရးသားထားတဲ ့email တစ္ေစာင္ကို Zukerberg ထဲကေန Business Insider အဖြဲ ့အစည္းက ရရွိခဲ့ပါတယ္။

Facebook နဲ ့Saverin အၾကားအျပန္အလွန္တရားစြဲဆိုမွဳေတြျဖစ္ခဲ့ၾကျပီးေနာက္ အျပင္ကိုမေပါက္ၾကားဖို ့ကတိျပဳထားတဲ ့သေဘာတူညီမွဳ ေတြရရွိခဲ့ပါတယ္။ အဲ့ဒီေနာက္မွာေတာ့ Saverin ကို Facebook ရဲ ့co-founder အေနနဲ ့ျပန္လည္သတ္မွတ္ထားခဲ့ပါတယ္။ Saverin အေနနဲ ့လည္း ဒီသေဘာတူညီခ်က္ေတြကိုအျပင္ကိုျပန္မေျပာဖို ့လက္မွတ္ေရးထုိးေပးခဲ့ရပါတယ္။

Facebook ေနာက္ပိုင္း Saverin ရဲ ့လုပ္ငန္းေတြကေတာ့

၂၀၁၀ မွာေတာ့ Saverin နဲ ့မက္ဆီကန္ စြန္ ့ဦးတီထြင္တစ္ဦးျဖစ္တဲ ့Aldo Alvarez တို ့ဟာ Aporta ဆိုတဲ့ Charity လုပ္ငန္းေတြအတြက္ရည္ရြယ္ထားတဲ ့Online portal တစ္ခု တည္ေထာင္ခဲ့ပါတယ္။

၂၀၁၆ ခုႏွစ္မွာ Saverin ဟာ ေဒၚလာ သန္း ၁၄၀ ေက်ာ္ကို အာရွႏိုင္ငံေတြဖက္မွာအသံုးျပဳဖို ့ျမွုပ္ႏွံခဲ့ပါတယ္။ အဲ့ဒီထဲမွာမွာ အာရွအတြင္း သယ္ယူပို့ေဆာင္ေရးလုပ္ငန္းတစ္ခုျဖစ္တဲ့ Ninja Van လုပ္ငန္းကို ေဒၚလာ သန္း ၃၀ ျမဳပ္ႏွံခဲ့ပါတယ္။

Social Network ဇာတ္လမ္းမွာေတာ့ Saverin ေနရာမွာ သရုပ္ေဆာင္ Andrew Garfield ကပါ၀င္ခဲ့ျပီး Golden Globe Award မွာ အေကာင္းဆံုးဇာတ္ပို ့သရုပ္ေဆာင္အေနနဲ ့nomination ပါ၀င္ခဲ့ပါတယ္။

Saverin ဟာ မက္ဆာခ်ဴးဆက္ျပည္နယ္မွာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားပိုင္ဆိုင္တဲ့ အင္ဒိုနီးရွားဖြား တရုတ္မိသားစုက အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးျဖစ္သူ Elaine နဲ ့ခ်စ္ကြ်မ္း၀င္ခဲ့ျပီး 2015 June မွာလက္ထပ္ခဲ့ပါတယ္။

Saverin ဟာ ၁၉၉၈ ခုႏွစ္မွာ စင္ကာပူမွာေနထိုင္ခ်င္တဲ့အတြက္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံအျဖစ္ကို စြန္ ့လႊတ္ခဲ့ပါတယ္။ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ကတည္း စင္ကာပူႏုိင္ငံမွာေနထုိင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီလိုႏုိင္ငံသား စြန္ ့လႊတ္မွုေတြေၾကာင့္လည္း အခြန္ကိစၥေတြမွာ ေတာ္ေတာ္ ျပႆနာေတြရွင္းလိုက္ရပါေသးတယ္။

ဒါကေတာ့ Facebook cofunder တစ္ေယာက္ျဖစ္တဲ့ Eduardo Saverin အၾကာင္းပဲျဖစ္ပါတယ္။ Facebook လို ့ဆိုလိုက္လွ်င္ Zukerberg တစ္ေယာက္တည္းကိုပဲ ေျပးျမင္မိၾကတဲ့အတြက္ အျခားတည္ေထာင္သူေတြကိုပါသိရေအာင္ေရးလိုက္တာပါ။ တျခားေသာ ပူးတြဲတည္ေထာင္သူေတြျဖစ္တဲ ့Dustin Moskovitz တို ့ရဲ ့အေၾကာင္းေတြလည္းေရးေပးပါဦးမယ္

Ref: Wikipedia

Ko Hein (Prospect Myanmar)

www.prospectmyanmar.info